అంతర్జాతీయ అవయవ దానం అవగాహన దినోత్సవం ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు 13న జరుపుతారు. ఈ రోజు లక్ష్యం, మనిషి ప్రాణాలను రక్షించగలిగే అవయవ దానం గురించి ప్రజల్లో అవగాహన పెంచడం. ఒకరి జీవితంలో మిగిలిపోయిన చివరి క్షణాలు, మరొకరి జీవితానికి కొత్త ఆశగా మారే విధానం గురించి చెప్పడం. అవయవ దానం అనేది కేవలం వైద్య శాస్త్రం మాత్రమే కాదు, మానవతా భావనకు నిదర్శనం.
మనిషి మరణించిన తర్వాత కూడా ఇతరులకు జీవం ఇవ్వగలగడం ఒక అద్భుతం. ఈ అద్భుతాన్ని సాధ్యంచేసేది అవయవ దానం. ఒకరి గుండె, కాలేయం, మూత్రపిండాలు, ఊపిరితిత్తులు, కంటి కార్నియా వంటి అవయవాలు ఇతరుల శరీరంలో కొత్త జీవం నింపగలవు. ఒక వ్యక్తి చేసిన దానం ద్వారా ఎనిమిది మంది ప్రాణాలు రక్షించవచ్చు.
మన దేశంలో ఇంకా ఈ విషయం మీద సరైన అవగాహన తక్కువగా ఉంది. చాలామంది అవయవ దానం అంటే భయపడతారు. శరీరం చెడిపోతుందేమో, మతానికి విరుద్ధమేమో అనుకుంటారు. కానీ అన్ని మతాలు మానవ సేవను గొప్పదిగా భావిస్తాయి. అవసరంలో ఉన్నవారికి సహాయం చేయడం పుణ్యకార్యం అని ప్రతీ మతం చెబుతుంది.
అవయవ దానం రెండు రకాలుగా ఉంటుంది. జీవించి ఉన్నప్పుడు చేసే దానం, మరణానంతరం చేసే దానం. జీవించి ఉన్నప్పుడు సాధారణంగా ఒక మూత్రపిండం లేదా కాలేయం యొక్క ఒక భాగం ఇస్తారు. మరణానంతరం గుండె, ఊపిరితిత్తులు, కాలేయం, మూత్రపిండాలు వంటి అవయవాలను వైద్యులు తీసుకుని అవసరమైన వారికి ఇస్తారు.
ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ గణాంకాల ప్రకారం, ప్రతి రోజు వేలాది మంది సరైన అవయవం దొరకక మరణిస్తున్నారు. భారత్‌లో కూడా ప్రతీ ఏడాది వేలాది మంది మూత్రపిండ మార్పిడి, కాలేయ మార్పిడి, గుండె మార్పిడి కోసం ఎదురుచూస్తున్నారు. వీరిలో చాలా మందికి సరైన దానం దొరకక ముందే ప్రాణాలు పోతున్నాయి.
ప్రభుత్వం అవయవ దానాన్ని ప్రోత్సహించడానికి అనేక చర్యలు చేపడుతోంది. అవయవ దానం రిజిస్ట్రేషన్ సులభతరం చేశారు. ఆసుపత్రులు, ఆరోగ్య కేంద్రాల్లో ప్రత్యేక కౌంటర్లు ఏర్పాటు చేశారు. స్వచ్ఛంద సంస్థలు కూడా ఈ విషయంపై సదస్సులు, ప్రచార కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నారు.
పాఠశాలల నుండి కాలేజీల వరకు విద్యార్థులకు అవయవ దానం గురించి చెప్పడం అవసరం. చిన్న వయసులోనే ఈ విలువను నేర్పిస్తే, వారు పెద్దయ్యేసరికి సులభంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకోగలరు. విద్యార్థి దశలోనే సమాజ సేవ గురించి అవగాహన కల్పించడం భవిష్యత్తు తరాలను మారుస్తుంది.
మీరు అవయవ దానం చేయాలని నిర్ణయించుకుంటే, ముందుగా అధికారిక రిజిస్ట్రేషన్ చేయాలి. అది ఆన్‌లైన్ లేదా ఆఫ్‌లైన్ ద్వారా చేయవచ్చు. రిజిస్ట్రేషన్ చేసిన తర్వాత దానానికి సంబంధించిన కార్డు ఇస్తారు. అవసరమైన సమయంలో వైద్యులు ఆ వివరాలను పరిశీలించి చర్యలు తీసుకుంటారు.
చాలామంది కుటుంబ సభ్యులు అనుమతి ఇవ్వరు. అందుకే ముందుగానే మీ నిర్ణయాన్ని కుటుంబానికి చెప్పడం ముఖ్యం. వారు మీ నిర్ణయాన్ని గౌరవిస్తారు. ఒకవేళ మీరు చెప్పకపోతే, చివరి సమయంలో అనుమతి ఇవ్వకపోవచ్చు.
అవయవ దానం వల్ల లాభాలు కేవలం గ్రహీతకే కాదు, దాత కుటుంబానికి కూడా ఉంటాయి. వారికి ఒక గర్వభావం ఉంటుంది. తమ బంధువు మరణం వృథా కాలేదని భావిస్తారు. అతని లేదా ఆమె జీవితం మరొకరికి వెలుగునిచ్చిందని ఆనందిస్తారు.
ఈ రోజు అవగాహన దినోత్సవం కేవలం కార్యక్రమాల కోసం మాత్రమే కాదు, మనలోని మనసు మార్చుకోవడానికి ఒక అవకాశం. మనం కూడా అవయవ దానం చేయగలమా? మనం కూడా ఎవరికైనా జీవం ఇవ్వగలమా? అని ఆలోచించాల్సిన రోజు ఇది.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక కథలు ఉన్నాయి. ఒక యువకుడు రోడ్డు ప్రమాదంలో మరణించాడు. అతని గుండె ఒక చిన్నపిల్లకు మార్చి అమర్చారు. ఆ పిల్ల మళ్లీ పాఠశాలకు వెళ్లగలిగింది. ఆ యువకుడి తల్లిదండ్రులు, తమ కుమారుడు ఇంకొకరి హృదయంలో జీవిస్తున్నాడని ఆనందించారు. ఇలాంటి కథలు అవయవ దానాన్ని మరింత ప్రేరణాత్మకంగా మారుస్తాయి.
మన సమాజంలో అవయవ దానం గురించి మరింత చర్చ జరగాలి. ఈ విషయం మీడియాలో, సినిమాలలో, టెలివిజన్ కార్యక్రమాలలో ప్రస్తావించాలి. ప్రజలు భయాలు, అపోహలు విడిచిపెట్టేలా అవగాహన కల్పించాలి.
అవయవ దానం చేయడం అంటే మనిషి హృదయం ఎంత పెద్దదో చూపించడం. డబ్బు, ఆస్తులు అందరూ వదిలిపోతారు. కానీ ప్రాణం ఇచ్చే అవకాశం కొద్దిమందికే దక్కుతుంది. ఆ అవకాశం వచ్చినప్పుడు దాన్ని వదులుకోవద్దు.
ప్రతి ఒక్కరూ ఈ అవగాహన దినోత్సవాన్ని ఒక ప్రమాణం చేసే రోజుగా మార్చుకోవాలి. “నా అవయవాలు మరణానంతరం వృథా కాకూడదు” అని మనసులో మాట పెట్టుకోవాలి. మన కుటుంబానికి చెప్పాలి. రిజిస్ట్రేషన్ చేయాలి.
ఇది కేవలం ఒక వైద్య ప్రక్రియ కాదు, మానవత్వానికి మించిన బహుమతి. ఒకరి మరణం మరొకరి జీవితానికి కారణం కావడం కంటే గొప్ప పని లేదు. అవయవ దానం ద్వారా మనం అమరులవుతాము. మనం లేని తర్వాత కూడా మన అవయవాలు మరోరికి జీవం ఇస్తూ మన కథను కొనసాగిస్తాయి.
