రానున్న కాలంలో చిన్న చిన్న నగరాలు , పట్టణాల్లో సైతం లోక్ మంథన్ లు నిర్వహించాలని ఆర్ ఎస్ ఎస్ సర్ సంఘచాలక్ డాక్టర్ మోహన్ జీ భాగవత్ అభిప్రాయ పడ్డారు. ఇందుకోసం వ్యక్తులు, వ్యవస్థ లు చొరవ తీసుకోవాలి అని ఆయన అన్నారు. లోక్ మంథన్ వంటి కార్యక్రమాలు ద్వారా మన కళలు, కళాకారులను గౌరవించు కొనేందుకు వీలవుతుంది అని ఆయన వివరించారు.
హైదరాబాద్ శిల్పకళా వేదికలో లోకమంథన్ భాగ్యనగర్ 2024 ముగింపు కార్యక్రమంలో మోహన్ భాగవత్ ప్రసంగించారు. ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ… లోకం, సృష్టి, ధర్మం ఈ మూడూ కలిసే నడుస్తాయని, ప్రళయం వరకూ వుంటాయన్నారు. ఇవి సనాతనమని, ఈ మూడూ కలిసి వుంటేనే అస్తిత్వం అన్నది కొనసాగుతుందని, పుట్టడం, పెరగడం, మార్పుచెందడం, నశించడం ఈ మూడింటితోనే వుంటాయన్నారు. ఈ సత్యాన్ని మన పూర్వీకులు శోధించారని, ఇతర సమాజం శోధించలేదని తేల్చి చెప్పారు.
భారతదేశం పుట్టిందే ఈ పునాదులపైన అని అన్నారు. చరిత్ర కన్ను తెరిచినప్పటి నుంచి కూడా ఈ ప్రయాణమే కనిపిస్తుందని, అప్పుడు మన పూర్వజులు ఎలాగైతే ఆలోచించి, జీవనం సాగించారో… ఇప్పటికీ ఇంత సమాజం మారినా… ఆంతరంగికంగా మాత్రం ఆ పదార్థమే వుంటుందని, అలాంటి జీవనమే ఇప్పుడూ కనిపిస్తుందని తెలిపారు. ఇలాంటి జీవనయానం మరెక్కడా దొరకదని, కేవలం భారత్లోనే దొరుకుతుందన్నారు. ఎందుకంటే ఈ తత్వాన్ని అందరికీ పంచడం తమ కర్తవ్యంగా రుషులు భావించారన్నారు. దీనికి ఉపకరణంగా ఓ దేశం కావాలని భావించారని అదే భారతదేశమని వెల్లడించారు. ఈ దేశం సనాతనమని ప్రకటించారు.
రుషులు అడవుల్లో వుంటూ వ్యవసాయం కూడా చేసేవారని, ఈ సమయంలోనే మన శాస్త్రాలు, ప్రపంచం అంతా బయటపడిందని అన్నారు. అయితే.. ఈ భారత భూమిలో అప్పటి నుంచి అక్షరాస్యులైనా, నిరక్షరాస్యులైనా, ధనవంతుడైనా, నిత్య దరిద్రుడైనా, ఏ ఉద్యోగం చేస్తున్నాడు? ఏ ఇంట్లో పుట్టాడు? అన్న భేదం లేకుండా మన రుషులకు ఏ విషయమైతే తెలుసో… వీరందరికీ ఆ విషయం తెలుసునని విశదీకరించారు. కానీ… కొందరు సాక్షాత్కారం చేసుకున్నారు, అనుభవంలోకి తెచ్చుకున్నారు, కొందరు తెచ్చుకోలేదన్నారు. అంతే కానీ.. విషయ పరిజ్ఞానం మాత్రం అందరికీ తెలుసని, అనుభూతిలోకి తెచ్చుకోలేదు కానీ.. ఆ సంస్కారం మాత్రం వుందని మోహన్ భాగవత్ వివరించారు. ఒకప్పుడు అటవీ సంపద, అడవిపై హక్కులన్నీ గిరిజనులకే వుండేవని, కానీ… ఆంగ్లేయుల పాలన వచ్చిన తర్వాత ఈ హక్కులన్నింటినీ వారి చేతుల్లోకి తీసుకున్నారన్నారన్నారు. అలాగే ఆంగ్లేయులు మన సంస్కృతిని కూడా ధ్వంసం చేశారన్నారు. వారు అన్నింటినీ ధ్వంసం చేశారని, అయితే.. కేవలం పరాయి పాలన వల్ల మాత్రమే ఇలా జరిగిందా? అంటే కాదని వివరించారు. మనం అధ:పాతాళానికి వెళ్లిపోయామని, మన పూర్వజులు అద్భుతమైన, అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మకమైన జీవనాన్ని సాగించినా… మనం ఆత్మ విస్మృతిలోకి దిగజారామని తెలిపారు.
రానూ రానూ సమాజం దిగజారిపోతోందని, దీంతో సంబంధ బాంధవ్యాలను మరిచిపోతున్నామని సర్ సంఘచాలక్ అన్నారు. కానీ… అద్భుతమైన జీవనాన్ని మనకు మన పూర్వజులు ఇచ్చారని, ఆధ్యాత్మిక మూలాల ఆధారంగా భౌతిక జీవనాన్ని ఎలా జీవించాలో మన పూర్వజులు ఇచ్చారని తెలిపారు. కానీ, మనం మరిచిపోయామని అన్నారు. సృష్టి అంతా ధర్మం ప్రకారమే నడుస్తుందని, మన దగ్గరున్న దాన్ని త్యజించి ధర్మాన్ని రక్షించాలని పిలుపునిచ్చారు. ఇది శిబి చక్రవర్తి నుంచి నేర్చుకోవాలన్నారు. సృష్టి ధర్మాన్ని అర్థం చేసుకొని, అందరూ తమ జీవనాన్ని సాగించాలని సూచించారు. ఇంతటి అద్భుతమైన జీవితాన్ని మన ప్రాచీన రుషులు మనకు అందించారని, కానీ మనం మరిచిపోయామన్నారు. అందుకే సమాజంలో సంబంధ బాంధవ్యాలు ధ్వంసమయ్యాయని, స్వార్థ భావనలు పెరిగిపోయాయని అన్నారు.
మనమందరమూ ఒక్కటే అని అర్థమైతే ఇవన్నీ సమసిపోతాయని, వనవాసీ, గిరివాసీ, గ్రామవాసి అయినా మనమందరమూ భారత వాసులమేనని ప్రకటించారు. ఇది కేవలం భావనాత్మకమే కాదని, ఇది సత్యమని, ఇలా సంపూర్ణ దృష్టే మన భారత దృష్టి అని వివరించారు. ఈ దృష్టి కోణం ఇతర దేశాల దగ్గర లేదన్నారు. ఆంతర దృష్టి అన్న దృక్పథాన్ని పూర్వజులు ఆచరించారని, ఇప్పుడు ఆధునికులంటున్న శాస్త్రవేత్తలు కూడా చేరుకున్నారని తెలిపారు. ఇప్పటి వరకూ కణాలు, జడత్వం అని మాట్లాడారని, కానీ.. ఇప్పుడు చైతన్యం అని అంటున్నారని పేర్కొన్నారు. కానీ చైతన్యం అన్న అనుభూతి ఆధునికుల వద్ద లేదని, కేవలం సిద్ధాంతం వుందన్నారు. కానీ… భారతీయుల వద్ద మాత్రం ఈ అనుభూతి ఎప్పటి నుంచో వుందని గుర్తు చేశారు. దీనిని మరిచిపోయామని, ఈ విస్మృతి నుంచి బయటపడాలని ఉద్బోధించారు. అయితే సమాజంలో ఈ ప్రయత్నాలు ప్రారంభమయ్యాయని అన్నారు.
భారతీయ తత్వశాస్త్రం సైన్స్ తో సమ్మిళితమై వుంది అని అంటుంటారు. కానీ…. సైన్స్ భారతీయ తత్వశాస్త్రాన్ని నమ్ముతుందా? లేదా? అని అడగాలి అని అన్నారు. సైన్స్ మన ఆమోదం పొందాలని, ఆ రోజు కచ్చితంగా వస్తుందని ధీమా వ్యక్తం చేశారు. అయితే భారతీయ ధర్మంలో తర్కం, వివేకాలకు స్థానం వుందని, ఇందులో మూఢత్వం లేదన్నారు. అలాగే నమ్మకమూ లేదని, అయితే.. శోధించిన తర్వాత, పరీక్షించిన తర్వాతే ఆ నమ్మకాన్ని స్వీకరిస్తామని ప్రకటించారు.. రామకృష్ణ పరమ హంసని కూడా మీరు దేవుడ్ని చూశారా? అని అడిగారని… ఇలా అడిగేవారే వివేకానందులుగా తయారవుతారని అన్నారు. కానీ ఇందుకోసం తపస్సు అవసరమని, తపస్సు చేయాలని సూచించారు.
భారతదేశంలో ధర్మం విజ్ఞాన భరితమైంది. మరి విజ్ఞానం ధర్మ సమ్మతమా కాదా.. అని ఆలోచించాలన్నారు. అందుకే మూలాలలోకి వెళ్లి, అధ్యయనం చేయాల్సిన అవసరం వుందన్నారు. ప్రపంచం అంతా ఒక చోట ఆగిపోయిందని, కానీ మనం ఒక శాశ్వతమైన అభివృద్ధి వైపు అడుగులు వెయ్యాలని సూచించారు. అయితే.. ఈ సమయంలో విదేశాల నుంచి ప్రశ్నలు వస్తూనే వుంటాయని, వాటికి సమాధానిమిస్తూపోతే హద్దే వుండదన్నారు. ఈ తాత్విక ప్రపంచంలో భారత్ విజయం సాధించిందన్నారు. కొందరు ఓటమిని అంగీకరించక… వాదనలు చేస్తుంటారని విమర్శించారు. ఇవి రాజకీయ క్షేత్రానికి మాత్రమే పరిమితమన్నారు. కానీ భారత్ విజయం సాధించిందన్నారు. ఇన్ని సంవత్సరాలలో వ్యక్తివాదం, భౌతికవాదంతో సహా వాదాలన్నీ వచ్చాయని, దీంట్లోనే కొట్టుమిట్టాడుతున్నారన్నారు. వారి పరిధిలోకి వెళ్లాల్సిన అవసరం లేదని అన్నారు. లోక్ మంతన్ డిల్లీ, హైద్రాబాద్ లాంటి మహానగరాల్లోనే కాకుండా మారుమూల ప్రాంతాలలోని గ్రామాల్లో కూడా చిన్న చిన్న లోక్ మంతన్లు ఏర్పాటు చేయాలని మోహన్ భాగవత్ సూచించారు.
హైదరాబాద్ వేదికగా అద్భుతమైన రీతిలో జరిగిన లోక్ మంథన్ కార్యక్రమం ఆదివారం ముగిసింది. ఈ ముగింపు కార్యక్రమంలో కేంద్ర మంత్రులు నిర్మలా సీతారామన్, గజేంద్ర సింగ్ షెకావత్, జి కిషన్ రెడ్డి
అయోధ్య పీఠాధిపతి మిథిలా చరణ్ అతిథులుగా విచ్చేశారు.
ఈ కార్యక్రమం ను ప్రజ్ఞ ప్రవాహ్ ఆధ్వర్యంలో ప్రజ్ఞ భారతి, సాంస్కృతిక భారతి వంటి అనేక సంస్థలు కలిసికట్టుగా నిర్వహించాయి.